แก้ปัญหาระวังเจอ ‘Cobra Effect’

คอลัมน์ : SD TALK 
ผู้เขียน : ธำรงศักดิ์ คงคาสวัสดิ์-เรื่อง
https://tamrongsakk.blogspot.com

เคยมีคำกล่าวว่า…แขกกับงูเป็นของคู่กัน

ในยุคสมัยที่อินเดียยังเป็นอาณานิคมของอังกฤษก็เจอปัญหาวุ่นวายเกี่ยวกับงูนี่แหละครับ โดยเฉพาะในเดลีเมืองหลวงมีอัตราการเกิดของประชากรงูเห่า (ที่ไม่ใช่คนที่ย้ายพรรคนะครับ) เพิ่มขึ้นมาก แหม…ถ้าเป็นหมู เห็ด เป็ด ไก่ วัว ควาย เพิ่มขึ้นก็คงไม่มีปัญหาอะไรหรอก แต่นี่ดันเป็นงูเห่าเพิ่มขึ้น จะไปไหนมาไหนต้องคอยระวังระแวงว่าจะปุ๊บปั๊บรับโชค ไปฉีดเซรุ่มกันเมื่อไหร่ก็ไม่รู้

แน่นอนครับว่าผู้ปกครองชาวอังกฤษคงไม่อยากจะให้ชาวบ้านชาวเมืองต้องมาลุ้นกับการถูกงูเห่ากัดก็เลยคิดแก้ปัญหานี้แบบตรงไปตรงมา ด้วยการออกประกาศให้คนอินเดียออกล่างูเห่าแล้วนำซากงูเห่ามาขึ้นรางวัล โดยคิดว่าการแก้ปัญหาแบบนี้จะทำให้ประชากรงูเห่าลดลงได้

เรียกว่ายิ่งฆ่างูเห่าได้มาก ก็ยิ่งได้เงินมาก

จึงทำให้คนอินเดียในยุคนั้นออกล่างูเห่าเอาเงินรางวัลกันขนานใหญ่ ช่วงแรก ๆ ของนโยบายล่างูเห่าขึ้นเงินรางวัลนี้ก็เป็นไปด้วยดีหรอกครับ แต่เมื่อช่วยกันออกล่างูเห่าไปเรื่อย ๆ ก็ทำให้ประชากรงูเห่าลดลงไปตามที่อังกฤษต้องการ ในขณะที่รายได้ของแขกก็ลดลงตามไปด้วย

Advertisment

จึงทำให้แขกปิ๊งไอเดียคิดแก้ปัญหาของตัวเองเพิ่มรายได้ให้กลับมาเหมือนเดิม หรือมากกว่าเดิมแบบหักปากกาเซียน คือแทนที่จะใช้วิธีไปล่างูเห่าแบบเดิม แขกก็เอางูเห่าไปเพาะเลี้ยงแบบทำฟาร์มงูเห่าแล้วก็นำมาฆ่าเพื่อเอาซากงูเห่าไปขายเพื่อขึ้นเงินกับอังกฤษ

ในเวลาต่อมาอังกฤษรู้ว่าตัวเองต้องการจะแก้ปัญหาหนึ่ง แต่กลับกลายเป็นการสร้างปัญหาใหม่ที่ใหญ่ขึ้นกว่าเดิม ก็เลยประกาศยกเลิกการล่างูเห่าเอาเงินรางวัลซะงั้น ข้างฝ่ายแขก พอถูกอังกฤษเท อาบังแกก็เลยเทบ้าง คือเทงูเห่าที่เพาะเลี้ยงไว้นี่แหละครับ ด้วยการนำงูเห่าที่เลี้ยงไว้แล้วขายไม่ได้ไปปล่อยทิ้ง ก็เลยเป็นที่มาของคำว่า Cobra Effect

ผลคืองูเห่าในเดลีมีมากขึ้นกว่าเดิมเสียอีก ตรงนี้จึงเป็นข้อคิดสำหรับนักแก้ปัญหาว่า ในการแก้ปัญหาต้องมองอย่างรอบด้าน ต้องมองการแก้ปัญหา และผลกระทบจากมุมอื่นที่ไม่ใช่เพียงมุมมองของตัวเราเองเพียงฝ่ายเดียว เพื่อไม่ให้เกิด Cobra Effect อย่างที่ผมฝอยมานี่แหละครับ

ปิดท้ายด้วยคำถามว่า บริษัทของท่านเคยแก้ปัญหาแล้วเจอ Cobra Effect บ้างไหมครับ ?

Advertisment