สรรพสามิต เร่งหาข้อสรุปรื้อภาษียาสูบ ห่วงเก็บ 3 อัตรา ลักลอบ-หลบหนีพุ่ง

Smoking บุหรี่
Photo by Andres Siimon on Unsplash

สรรพสามิต เร่งสรุปรื้อภาษียาสูบเสนอคลังตัดสินใจ รับกังวลข้อเสนอชงเก็บ 3 อัตราทำงานค่อนข้างลำบาก หวั่นลักลอบ-หลบหนี-มุดลงข้างล่างเพิ่มขึ้น ส่วนเปิดพิกัดอัตราภาษีบุหรี่ไฟฟ้ายังต้องชะลอออกไปก่อน

วันที่ 4 มิถุนายน 2567 นายเอกนิติ นิติทัณฑ์ประภาศ อธิบดีกรมสรรพสามิต เปิดเผยว่า ขณะนี้กรมอยู่ระหว่างการเร่งศึกษาข้อเสนอของทุกฝ่ายเพื่อนำมาพิจารณาประกอบในการปรับโครงสร้างภาษีสรรพสามิตยาสูบ

โดยยอมรับว่าปัจจุบันมีข้อเสนอจำนวนมากจากทุกฝ่าย ทั้งจากภาคเอกชน และสาธารณสุข ซึ่งต้องนำมาพิจารณาอย่างละเอียด เพื่อให้ได้ข้อสรุปที่เหมาะสม และเป็นประโยชน์กับทุกฝ่าย เพื่อนำเสนอให้กระทรวงการคลังและฝ่ายนโยบายพิจารณาโดยเร็วที่สุด

โดยก่อนหน้านี้กรมได้มีการศึกษาการปรับโครงสร้างภาษีสรรพสามิตยาสูบ โดยหนึ่งในแนวคิดคือการปรับอัตราภาษีให้เหลือ 1 อัตรา ซึ่งหลายประเทศส่วนใหญ่ดำเนินการในลักษณะนี้ แต่ก็ต้องยอมรับว่ามีบางส่วนที่ไม่เห็นด้วยกับแนวคิดดังกล่าว กรมก็พร้อมที่จะรับฟังข้อคิดเห็นทั้งหมดจากทุกฝ่าย

ทั้งนี้ ข้อสรุปเบื้องต้นที่กรมได้ศึกษาเกี่ยวกับอุตสาหกรรมบุหรี่ในปัจจุบันคือ

Advertisment

1.มาร์เก็ตแชร์ในตลาดบุหรี่ที่ลดลง ตรงนี้เป็นประเด็นสำคัญ เนื่องจากมีสินค้าทดแทนที่เข้าถึงง่าย โดยเฉพาะบุหรี่ไฟฟ้า

2.การปรับโครงสร้างภาษีบุหรี่ 2 ครั้ง โดยมีการขยับอัตราการจัดเก็บภาษีตามมูลค่า จาก 60 บาท เป็น 72 บาท

ทำให้เกิดช่องว่างของราคาค่อนข้างมาก ส่งผลให้เกิดการลักลอบของบุหรี่ผิดกฎหมายที่ทะลักเข้ามาในประเทศไทยจำนวนมาก และพบว่ามีบุหรี่ที่ราคาขายปลีกเกินกว่า 72 บาทต่อซองอยู่ไม่ถึง 5% ของตลาด สะท้อนว่าผู้ประกอบการส่วนใหญ่ลงไปอยู่ในอัตราภาษีระดับล่างกันหมด

“ข้อเสนอล่าสุดตอนนี้คือ ให้เก็บแบบ 3 อัตรา ก็ยอมรับว่ากรมทำงานค่อนข้างลำบาก เพราะเมื่อได้ข้อสรุปที่เตรียมจะเสนอกระทรวงการคลังก็จะมีข้อเสนอใหม่ ๆ เข้ามาอย่างต่อเนื่อง ซึ่งกรมก็ต้องไปนั่งศึกษากันใหม่อีกว่าข้อเสนอดังกล่าวดีกว่าที่ได้เตรียมไว้จริงหรือไม่ อย่างไร

Advertisment

โดยสิ่งหนึ่งที่ต้องชี้แจงคือ เมื่อมีการจัดเก็บภาษีหลายอัตรา ตามหลักธรรมชาติเลยคือก็จะมีการลักลอบ หลบหนี ในส่วนของบุหรี่ตอนนี้ 95% มุดไปอยู่ข้างล่างหมด อยู่ข้างบนน้อยมาก ดังนั้น ข้อเสนอเรื่อง 3 อัตราก็น่ากังวลว่าอาจจะทำให้มีการมุดลงข้างล่างเพิ่มขึ้นหรือไม่ จะยิ่งทำให้เกิดปัญหามากขึ้นหรือไม่ หรือมีข้อเสนอเรื่องให้นำยาเส้นเข้ามารวมด้วย ตรงนี้ก็ต้องมานั่งศึกษา นั่งคุยกัน โดยกรมไม่ยอมแพ้ เมื่อมีข้อเสนอใหม่ก็จะเร่งพิจารณาเพื่อให้ได้ข้อสรุปเร็วที่สุด” นายเอกนิติกล่าว

นายเอกนิติกล่าวอีกว่า ในส่วนของข้อเสนอให้ปรับลดอัตราการจัดเก็บภาษีตามมูลค่าลง จากปัจจุบันราคาขายปลีกที่ต่ำกว่า 72 บาท จะจัดเก็บภาษีในอัตรา 25% ส่วนราคาขายปลีกที่มากกว่า 72 บาท จัดเก็บภาษีในอัตรา 42% โดยให้ปรับลดราคาขายปลีกเหลือ 70 บาทนั้น ยอมรับว่าเป็นอีกข้อเสนอได้ที่รับโจทย์มา ก็พร้อมที่จะพิจารณา ส่วนแนวคิดก่อนหน้านั้น เรื่องการเปิดพิกัดอัตราภาษีบุหรี่ไฟฟ้าต้องชะลอออกไปก่อน เนื่องจากมีเสียงคัดค้าน

อย่างไรก็ดี ก่อนหน้านี้นายจุลพันธ์ อมรวิวัฒน์ รมช.การคลัง ระบุว่า กระทรวงการคลังพร้อมรับโจทย์เรื่องการปรับโครงสร้างภาษีสรรพสามิตยาสูบไปพิจารณา โดยต้องหารือกับส่วนงานที่เกี่ยวข้องทั้งหมดในหลายหลายมิติ เพราะเป็นเรื่องที่มีความซับซ้อน จึงจำเป็นต้องใช้เวลา ไม่สามารถสรุปได้โดยง่าย